Back Kartago Afrikaans Karthago ALS Cartaina ANG قرطاج Arabic ܩܪܬܐܓܘ ARC قرطاج ARY قرطاجه ARZ Karfagen Azerbaijani کارتاژ AZB Карфаген (горад) Byelorussian
 | Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
 Cartago | |
|---|---|
 | |
| Alministración | |
Exarcado (es)  | Exarcáu d'África |
| Tipu d'entidá | Ciudá-Estáu |
| Nome llocal | 𐤒𐤓𐤕𐤇𐤃𐤔𐤕 (<abbr title="Llingua non definida na plantía {{obtener idioma}}.">xpu) |
| Xeografía | |
| Coordenaes | 36°51′09″N 10°19′24″E / 36.852558°N 10.323461°E |
  Cartago Cartago (Tunicia) | |
| Demografía | |
| Xentiliciu |
cartaxinés (masculín singular)[1] cartaxinesa (femenín singular)[1] cartaxinés (xéneru neutru)[1] cartaxineso (xéneru neutru)[1] |
| Más información | |
| Fundación | sieglu IX edC |
| Llocalidaes hermaniaes |
Uccle (es) |
 | |
Cartago[2][3] foi una importante ciudá de l'Antigüedá, fundada polos fenicios procedentes de Tiro nun enclave costeru na fastera norte d'África, cerca de l'actual ciudá de Túnez. La lleenda clásica cuenta que foi la princesa Dido la que fundó nel añu 814 e.C.. Anque n'actualidá s'afirma que la ciudá foi fundada ente los años 825 e.C. y 820 e.C. col nome de Qart Hadašt (en grafía hebrea קרת חדשת, y en púnica "qrt ħdʃt"), ye dicir, Ciudá Nueva.
Tres la decadencia de Tiro, Cartago desarrolló un gran estáu, de caráuter republicanu con dalgunes carauterístiques monárquiques o de tiranía, qu'evolucionó a un sistema plenamente republicanu. Los territorios controlaos por Cartago convirtiéronla na capital d'una próspera República. Cartago foi per munchu tiempu una ciudá más próspera y rica que Roma. Na so meyor época llegó a tener 400.000 habitantes, edificios de hasta seis y siete pisos d'altura, un sistema d'alcantarelláu unificáu y docenes de baños públicos.
La República Cartaxinesa enfrentose a la República Romana pola hexemonía nel Mediterraneu occidental, siendo derrotada nel 146 e.C.. Esti fechu provocó la desapaición del Estáu cartaxinés y l'esfaimientu de la ciudá de Cartago.
Nel 29 e.C. Octaviu fundó nel mesmu llugar la colonia romana Julia Cartago, que se convirtió na capital de la provincia romana d'África, una de les zones productores de cereales más importantes del imperiu. El so puertu foi vital pa la esportación de trigu africanu pa Roma. La ciudá llegó a ser la segunda n'importancia del Imperiu con 400.000 habitantes. Nel añu 425, los vándalos conquistaron Cartago durante'l reináu del rei Gensericu y convirtiéronla na capital del so nuevu reinu. La ciudá foi reconquistada pol xeneral bizantín Belisariu nel añu 534, permaneciendo baxo influyencia bizantina fasta'l 705.
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 URL de la referencia: http://www.academiadelallingua.com/diccionariu/index.php?cod=10811. Data de consulta: 18 xunu 2020.
- ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: cartaxinés
- ↑ Esti topónimu apaez na traducción al asturianu de los Mapes de l'Associació Bíblica de Catalunya
Esta fonte emplégase como referencia dende'l puntu de vista llingüísticu.